Een man mag niet huilen
En mag een vrouw dat eigenlijk wel? Of kind? Helaas heerst er nog altijd een taboe op mentale klachten, gevoelig zijn, het uiten van gevoelens en hulp zoeken.
Je loopt op een feestje en er wordt gevraagd hoe het met je gaat. Je vertelt dat je de laatste tijd zo’n last hebt van je schouder. Er wordt begrip getoond, gevraagd of je al langs de huisarts bent geweest en je krijgt tips voor een goede fysiotherapeut. Niks geks aan.
Maar gaat het over je mentale gezondheid? Dan is het een ander verhaal. Mensen voelen vaak een drempel om open en eerlijk te zijn over gevoelens, uit angst voor de reactie van de ander of omdat ze denken dat het niet normaal is. Als je wel vertelt dat je de afgelopen dagen somber bent en niet zo goed weet wat je ermee moet, dan kunnen mensen weleens in een kramp schieten. Ze weten niet wat ze moeten zeggen en er wordt vaak gedacht dat dit dingen zijn die je niet bespreekt en hoort te voelen.
Wat maakt dat er een verschil zit tussen fysieke en mentale klachten?
Goede vraag. Mentale klachten, maar ook gevoelig zijn of gevoelens uiten, worden te vaak gezien als zwakte. Alsof je het niet allemaal op orde of op een rijtje hebt. Alsof je niet mag twijfelen, je niet boos mag voelen, niet somber mag zijn, niet angstig mag zijn. Want als dat zo is, dan is er iets mis en moet je dat oplossen.
Maken we het onszelf dan niet verschrikkelijk ingewikkeld?
Ja, daar lijkt het wel op. Door er niet over te praten en ze weg te stoppen kunnen gevoelens, onnodig, heel groot en moeilijk worden. Je maakt dingen juist ingewikkeld en minder normaal wanneer je deze onder stoelen of banken schuift.
Want al die gevoelens zijn normaal en horen bij het leven. Je even niet goed voelen is heel normaal, net zo goed als je gelukkig voelen. Door het te delen maak je het niet moeilijker dan het is.
‘‘Je even niet goed voelen is heel normaal.’’
Maak het niet moeilijker dan het is
Praten en dingen delen zorgen dat er wat lading weggenomen wordt. Alleen al het benoemen kan bijzonder krachtig zijn.
En het mooie is dat wanneer je deelt, je zult zien dat je niet alleen bent. Je voelt je minder eenzaam en kunt weer met anderen verbinden. Want stel jij je open, dan zullen anderen dat ook sneller doen. Doe het bij mensen waarbij jij je veilig voelt.
Maar dan moet daar de gelegenheid wel voor zijn: de omgeving moet open en veilig zijn. Laten we het makkelijker maken voor degene die het moeilijk hebben: geef ruimte, luister, stel jezelf open en maak contact. Maak normaal wat normaal is.
En dat hoeft echt niet altijd in den treure en betekent ook niet dat je tegen Jan en alleman hoeft te vertellen hoe jij je voelt.
Maak het niet moeilijker dan het is, niet voor niets één van mijn uitgangspunten in mijn begeleiding.
‘‘Laten we het makkelijker maken voor degene die het moeilijk hebben: geef ruimte, luister, stel jezelf open en maak contact. Maak normaal wat normaal is.
Open durven zijn?
Ik vind het getuigen van kracht. Merken dat het niet goed gaat en hulp zoeken? Ik vind het sterk.
Natuurlijk zijn gevoelens en mentale klachten normaal tot een bepaalde hoogte. Wanneer het te veel je leven beheerst, zoek dan hulp.
Dat er op dit moment zoveel mensen kampen met psychische problematiek vind ik niet normaal. Dat er op dit moment bijna 100.000 mensen op de wachtlijst staan voor psychische hulp, vind ik ook niet normaal. Maar, dat zegt meer over de wereld waarin wij leven dan over de mensen zelf.